Giderek Önem Kazanan Bir Bölge
Tarihi olarak önemli bir altın tüketicisi olan Orta Doğu, rafinasyon faaliyetlerinde git gide bir artış kaydetmekte. Bölge, Avrupa gibi kapsamlı bir altın üretimine sahip olmasa da, hem külçe talebi hem de mücevher tüketimi için önemli bir merkez olarak öne çıkıyor. Bu kombinasyon, Orta Doğu'yu küresel altın rafine etme manzarasında önemli bir oyuncu haline getirmiş durumda.
Önemli Rakamlar ve Akreditasyonlar
Ülkelerin ayrıntılarına girmeden önce bazı önemli rakamları ve akreditasyonları tekrar hatırlatmak gerekiyor.
- LBMA İyi Teslimat Rafinerileri: 65 altın ve 80 gümüş rafinerisi
- Sorumlu Mücevher Konseyi Gözetim Zinciri Akredite: 79 Üye
- Küresel Toplam Rafineri Rakamları: Yıllık yaklaşık 1240 ton, son beş yılda ortalama 1150 ton
Türkiye: Altının Merkezi
Orta Doğu'nun en büyük mücevher üreticisi, tüketicisi ve altın yatırım ülkesi olan Türkiye, altın tüketimi ve imalatında zengin bir tarihe sahiptir. 1467'de Fatih Sultan Mehmet tarafından kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Darphanesi, dünyanın en eskilerinden biridir. Ülkemiz, İstanbul'daki son teknoloji en yeni kurulan rafinerilerden biri olan Aleks Metal Rafinerisi de dahil olmak üzere yaklaşık bir düzine rafineriye sahiptir. Türkiye'nin LBMA akrediteli iki rafinerisi öncelikle iç pazara hizmet vermektedir.
Türkiye İçin Önemli Rakamlar (2023):
- Takı ve kuyum tüketimi: 42 ton
- Takı ve kuyum üretimi: 155 ton
- Külçe yatırımı: 150 ton
- Geri dönüşüm hacimleri: 51 ton
Türkiye'nin stratejik konumu, gelişmiş kıymetli maden sanayisi ve Avrupa'ya kıyasla düşük işçilik maliyetleri, ülkemizi potansiyel bir küresel rafinasyon merkezi haline getiriyor.
BAE: Bölgesel Bir Merkez
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Orta Doğu'daki kıymetli madenler ticaretinin merkezi ve Hindistan ve Türkiye'ye önemli bir altın tedarikçisi olarak önemli bir role sahiptir. LBMA akreditasyonlu rafinerileri olmasa da, BAE'nin DGD (Dubai Good Delivery) standardı uluslararası alanda tanınmaktadır. Üç DGD rafinerisiyle BAE, bölgenin altın tedarik zincirinde önemli bir rol oynamaktadır.
BAE için Önemli Rakamlar:
- Takı ve kuyum tüketimi: 40 ton
- Takı ve kuyum üretimi: 35 ton
Suudi Arabistan: Büyüyen Bir Pazar
Körfez İşbirliği Konseyi'ndeki (GCC) en büyük ülke olan Suudi Arabistan, küresel pazara giderek daha fazla açılıyor. Külçe altın yatırım rakamları son dört yılda istikrarlı bir şekilde artarak 2023'te 14 tona ulaştı. Takı ve kuyum tüketiminde Türkiye ve BAE'nin gerisinde yer alırken, Suudi Arabistan'ın altına olan talebi istikrarlı bir şekilde artarak 2023'te 38 tona ulaştı.
Mısır: Yükselen Bir Yıldız
111 milyonluk nüfusuyla Mısır, Orta Doğu'da önemli bir tüketici ve üretim ülkesidir. Son yıllarda, 2021'de 2,5 tondan 2023'te 30 tona çıkan rakamlarla altın yatırım sektöründe önemli bir oyuncu olarak ortaya çıkmıştır. Ancak külçe ürünlerdeki vergilerdeki azalma, tüketici tercihlerini mücevherden yatırım altınına kaydırmış ve ülkenin mücevher pazarını etkilemiştir.
Özet ve Sonuç
Orta Doğu, hem külçe hem de takı ve kuyum olan artan talebin etkisiyle altın rafinasyon endüstrisinde kayda değer bir büyümeye tanık oldu. Türkiye, BAE, Suudi Arabistan ve Mısır gibi ülkeler bölgenin altın piyasasını şekillendirmede önemli roller oynamakta. Orta Doğu ekonomik bağlarını ve altyapısını genişletmeye devam ettikçe, küresel altın rafinasyon manzarasındaki etkisinin daha da sağlamlaşması bekleniyor.
