İstanbul altın borsası ne zaman kuruldu?
İlk kez 1986 yılında İMKB(İstanbul Menkul Kıymetler Borsası) ismi ile faaliyete geçen kurum, 5 Nisan 2013 tarihinde Borsa İstanbul(BİST) adını almıştır.(*)
İstanbul Altın Borsasının kuruluşu ile ilgili ilk düzenleme olan Kıymetli Madenler Borsalarının Kuruluş ve Çalışma Esasları Hakkında Genel Yönetmelik 1993 yılında yayımlanmıştır. Söz konusu Yönetmeliğe dayanılarak 26 Temmuz 1995 tarihinde İstanbul Altın Borsası faaliyete geçmiştir.(*)
Borsa İstanbul üyeleri, sermaye piyasasında faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş yatırım kuruluşlarından ve Kıymetli Madenler Piyasasında faaliyet göstermek üzere yetkilendirilmiş kıymetli madenler aracı kuruluşlarından oluşmaktadır.(*)
Kıymetli Madenler Piyasasında, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş ve Borsa Yönetim Kurulunun gerekli gördüğü hususları yerine getirmiş olan bankalar, kıymetli madenler aracı kurumları, yetkili müesseseler, kıymetli maden üretimi veya ticareti ile iştigal eden anonim şirketler ve yurt dışında yerleşik şirketlerin Türkiye'deki şubeleri Borsa üyesi olarak faaliyette bulunabilmektedirler.(*)
Madenlerde üretilen altınların Borsa İstanbul'da satılabilmesi için altın dışındaki diğer elementlerin bünyeden uzaklaştırılması gerekir. Bu işlemler altın rafinerilerinde yapılmaktadır.(**)
Yurt içinde cevherden üretilen dore bar, granül ve diğer şekillerdeki kıymetli madenler; Türkiye'de kurulu rafinerilerde rafinaj işlemine tabi tutularak 995/1000 saflıkta standart altın haline getirilir.(**)
Türkiye'de madenlerden üretilen altın külçelerin yurtdışına satılması yasaktır. Üretilen külçeler rafinerilerde saf altın haline getirildikten sonra Borsa İstanbul'da satılmaktadır. TC Merkez Bankasının alım önceliği vardır. Merkez Bankası almak istemez ise Borsaya kayıtlı bankalar ve finans kuruluşları tarafından satın alınır.(**)
Günümüz itibarıyla Borsa İstanbul Kıymetli Madenler Piyasasında işlem yapan 75 kayıtlı kuruluş bulunmaktadır. Bu kuruluşların dağılımı şu şekildedir.
- Ticari Bankalar 15
- Yatırım ve Kalkınma Bankaları 3
- Katılım Bankaları 6
- Kıymetli Madenler Aracı Kurumları 15
- Kıymetli Maden Üretimi veya Tic. İştigal eden A.Ş. 14
- Yetkili Müeseseler 2
Kaynak:
(*) https://www.borsaistanbul.com/tr/
(**) https://altinmadencileri.org.tr/turkiyedeki-altin-rafinerileri
