Kuyumculuk mesleği ile iştigal eden usta eller sanatlarını icra ederken, gerek el emeği yoğun atölyelerde, gerekse makine ile ürünlere son hallerini verinceye kadar birçok aşamadan geçirmektedir. Ürünler son halini alıncaya kadar işlemlerin özelliklerine bağlı olarak fireler vermekte ve değerli maden olan altın ve gümüşte kayıplar yaşanmaktadır.
Üretim ile uğraşan tüm işyerleri bu fireleri en aza indirgemek için birçok tedbirler almaktadır. Ancak yine de bu kayıpların tam olarak sıfırlanması mümkün olmamaktadır. Fire olarak görülen altın ve gümüşler ortam içinde kaybolmaktadır.
Atölyelerde kullanılan malzemelerde, havada, suda ve yerlerde biriken altın ve gümüş kalıntıları, tozları özel sistemler ile biriktirilmekte ve belli periyodlar ile ramatçılara gönderilmektedir. Ramatçılarda çeşitli işlemlerden geçirilen altın ve gümüş tozları, külçe takoz altın haline getirilerek geri kazanılmaktadır.
Altın ve gümüş işlenirken havaya, suya ya da toza karışan parçacıkların geri kazanılması işlemlerine ramat denilmektedir. Bu işi meslek haline getirerek yapanlara da ramatçı adı verilmektedir.
Ramat işlemi ile kayıp olarak görülen değerli madenler yeniden geri kazanılmaktadır.
Ramat öncesi bazı ramat toplama tedbirleri;
- Bazı atölyeler ustaların el yıkama lavabolarını ayrı tutulması ve atık suların biriktirilmesi,
- Havalandırma ile kayıpların önüne geçmek için havalandırmalara tülbent benzeri tedbirler alınması,
- Atölyelerde çalışanlara özel cepsiz kıyafet uygulaması,
- Atölye içi ve dışı farklı kıyafet uygulaması,
- Yerlere düşen madenlerin ayaklar ile kayıp olmaması için ızgara kullanımı,
- Düzenli olarak yerlerin süpürülmesi ve saklanması,
- Çöp kutularındaki çöplerin saklanması,
- Kapı paspaslarının ramat için gönderilmesi,
- Üst-baş temizliği için basınçlı hava kullanımı gibi farklı tedbirler uygulanmaktadır.
