Kuyumculukta özellikle yüzük ve bilezik ürünleri dairesel yapısı gereği, kullanacak kişiye özel olarak tasarlanması gerekmektedir. Kişiden kişiye değişen parmak ve bileklik ölçüleri doğal olarak bu ürün gruplarında bir ölçü sistemini mecbur kılmıştır.
Yüzük alacak kişi beğendiği modeli mutlaka kendine uygun ölçüde yaptırarak kullanmak zorunda.
Yüzük ölçü sistemleri ülkeden ülkeye farklılık gösterebilmektedir. Ülkemizde 1 numaradan başlayan parmak ölçüleri 1 ile 36 numara arasında değişmektedir. 36 numaranın üzerinde de istisna ölçüler çıkabilmektedir. Bayanlar için ortalama ölçü 14-15 olurken, ağırlıklı olarak 8 ile 18 arası ağırlıklı bayan ölçüleri olarak bilinmektedir. Erkekler için ise ortalama ölçü 21-22 olurken, ağırlıklı olarak 18 ile 28 arası da erkek yüzük ölçüleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Elbette istisna olarak, 18 numaranın altında erkek ölçüsü ile 18 numaranın üzerinde bayan ölçüsüne rast gelmekte mümkündür.
Avrupa ülkelerinde ve yurtdışında bizim ölçülerden farklı bir standart vardır. Bizde 1 ölçüden başlayan numaralama, yurtdışında bizde ki 1 ölçüye denk gelecek şekilde 41 ölçüden başlamakta ve 76 ölçüye kadar gitmektedir.
Özellikle yurtdışı ölçü sistemi ile bir ölçü geldiğinde bazen kafalar karışabilmektedir. Böyle bir durumda gelen ölçüden -40 düşerek bizim ölçü sisteminde neye denk geldiğini kolayca bulmak mümkündür. Örneğin bir müşterimiz ölçüsünün 54 olduğunu ifade ediyorsa, 54 - 40 =14 işlemi ile bizim ölçü sistemine göre parmak ölçüsünün 14 numara olduğunu anlarız.
Parmak ölçüsü almanın farklı yolları vardır. Bunlardan en çok bilinenleri kuyumcularda mevcut yüzük halkaları ve malafa ile yapılan ölçümlemedir. Malafa var olan yüzüklerin ölçüsünü belirlemekte kullanılırken, yüzük halkaları ise doğrudan parmağınıza denk gelen halkayı belirlemek suretiyle parmak ölçünüzün belirlenmesini sağlar.
Parmak ölçüleri zamanla değişir. Kişi yaş aldıkça, kilo aldıkça parmak ölçüsü de değişim gösterecektir. Evlilik öncesi ile özellikle hanımlarda doğum sonrasında parmak ölçüleri büyümektedir. Ayrıca aşırı kilo verenlerinde parmak ölçülerinde küçülme olacaktır.
Yine parmak ölçüleri yaz ve kış arasında kişiye göre değişmekle birlikte yarım ölçü ile bir ölçü arasında değişebilir. Ölçü alırken eğer hava çok soğuk ise parmaklarda çekilen kana bağlı olarak parmak ölçüsü biraz küçülür. Sonrasında sıcak bir ortama girildiğinde ise parmaklar şişer ve yüzük parmağı sıkmaya başlar. Bu sebeple çok soğuk ve çok sıcak günlerde ölçü alırken +- yönde yarım ölçü fark koyulmalı.
Örneğin kışın ölçü alırken yazıda dikkate alarak yarım ölçü büyük ayarlama yapılmalı.
Ayrıca ev ortamında ip ile parmak çevresini ölçmek suretiyle yapılan teknikler var. Ancak bu tekniklerin hata payı çok yüksek. Yine ev ortamında mevcut yüzüğünüzün ölçüsünü bilmiyorsanız cetvel ile yüzüğünüzün halka kısmının iç çapını ölçmek suretiyle bir sonuca ulaşmanız mümkün.
Bilezik ve bileklik gibi ürünlerde de aslında aynı durum söz konusudur. Kişiden kişiye değişen bilek kalınlıkları ve el yapılarından dolayı beğenilen modellerin bilek büyüklüğüne göre ayarlanması gerekir.
Bilezikte de yüzükte olduğu gibi bilezik malafası kullanılarak ölçü almak mümkündür. Bileziğin çapını mm cinsinden ifade eden ölçüler bilezikler için 56 ile 72 ölçü arasında değişmektedir.
Zamanla değişen parmak ve bilek ölçülerine bağlı olarak sahip olduğunuz ürünlerin ölçülerinde ayarlamalar yapılabilmektedir. Ancak bu işlemi yapacak kişilerin işin uzmanı olması çok büyük önem arz eder. Eğil olmayan kişiler, basit bir işlemi yaparken ürüne veya değerli taşlarına zarar verebilir veya taşların düşmesine ortam hazırlayabilir.
Bu sebeple bu işlemleri mutlaka tanıdığınız bildiğiniz esnaflarda yaptırınız.
